ضرورت دارد تمامي منابعي كه مورد استفاده قرار گرفتهاند به صورت مستند و امانتدارانه در متن ارايه شوند. شيوه استناد به منابع ، با توجه به نظر استاد راهنما و شيوهنامه انتخابي به يكي از روشهاي پذيرفته شده در مجامع علمي صورت پذيرد. [1]
نمونه پروپوزال دانشگاه آزد تبریز به صورت زیر هست، در صورت نیاز میتوانید درخواست تالیف پروپوزال خود را در پایان یار ثبت کنید.
اگر من چیزهای بیشتری دیدهام به خاطر ایستادن روی شانههای بزرگان است. - اسحاق نیوتن
پیشرفت علمیریشه در به اشتراک گذاشتن دانش دارد. در حالی که به اشتراک گذاری انواع مقالات علمیبه دلیل وجود جنبش دسترسی آزاد، شتاب گستردهای به خود گرفته است، اما این مسئله درباره به اشتراک گذاری داده مصداق پیدا نمیکند. اگر چه بیشتر پژوهشگران موافقند که به اشتراک گذاری داده برای علم ایدهآل است، اما در مورد دادن دسترسی عمومی به دادهها شک و تردید عمومیوجود دارد. این بی میلی ناشی از دلایل مختلف از جمله ترس از دست اندازی دیگران، نگرانیهای اخلاقی، عدم آگاهی در مورد ابزار به اشتراک گذاری دادهها و غیره است. از آنجا که خودداری از انتشار دادهها میتواند به دلایل بسیار زیاد پیشرفت علم را با مانع مواجه سازد، باید آن را به عنوان شکلی از سوء رفتار علمی در نظر گرفت؟
سوء رفتار علمی را چطور می شود تعریف کرد؟ طبق تعریف دفتر صحت و امانت پژوهش [Office of Research Integrity]، سوء رفتار در پژوهش به معنی «ساخت، تحریف یا سرقت ادبی در پیشنهاد، انجام پایان نامه یا بررسی پژوهش و یا در گزارش نتایج تحقیقات» است. این تعریف از سوء رفتار به طور گسترده مورد پذیرش قرار گرفته و انواع سناریوهای افراط محققان در شیوههای غیر اخلاقی در مراحل انجام و انتشار پایان نامه یا مقاله نویسی را در بر میگیرد. از آنجا که صحبتی از به اشتراک گذاری دادهها در تعریف سوء رفتار علمی نشده، در این که آیا پنهان کاری محققان دادهها جزء سوء رفتار علمی محسوب میگردد یا خیر عدم شفافیت وجود دارد.
انشعابات در عدم به اشتراک گذاری داده بسیار و گسترده است. بر اساس یک پژوهش، محققان گزارش دادهاند که امتناع از انتشار دادهها موجب کندی روند پیشرفت پایان نامه در زمینه علمی آنها شده، بر روند پیشرفت تحقیقات خود این افراد اثر منفی گذاشته، بازسازی نتایج را با دشواری روبرو کرده و از توان آنان در ارائه آموزش به دانشجویان و فارغ التحصیلان مقطع فوق دکترا کاسته است. بنابراین، اعلام جرم علیه خودداری از انتشار دادهها را میتوان صحیح تلقی کرد.
محققان برای انتشار مقالهشان در مجلاتی که ارسال دادههای تکمیلی تحقیقات همراه با ارائه اصل پژوهش را برای نویسندگان اجباری اعلام کردهاند، باید دادههاشان را به اشتراک بگذارند. با این حال، وقتی صحبت از ارائه و به اشتراگ گذاری دادهها با همکاران به میان میآید، اکراه محققان رخ مینمایاند. برخی از محققین با محدودیتهای حقوقی یا اخلاقی روبرو بوده و قادر به اشتراک گذاری دادهها نیستند. با این حال، کسانی که فاقد این معذوریتها هستند مثل دانشجویان کارشناسی ارشد هم خیلی تمایلی به ارائه دادههایشان نشان نمی دهند، پدیده ای که شواهد آن در پژوهشی که توسط کراوژیک و روبن [Krawczyk and Reuben] مشهود و هویدا است؛ پژوهشی با عنوان (غیر) قابل دسترسی: مطالعهای میدانی بر روی تمایل محققان در به اشتراک گذاری اسناد و مدارک تکمیلی پژوهشها. نویسندگان این پژوهش از نویسندگان 200 مقاله منتشر شده در مجلات اقتصادی که اظهار نموده بودند «در قبال تقاضای دریافتی، دادههای پژوهشی را برای متقاضیان ارسال خواهند کرد»، درخواست کردند دادههای انواع مقالات خود را برای آنها ارسال کنند. با این حال، تنها 44٪ از نویسندگان دادهها را ارائه کردند. چنین رفتاری مبنی بر پنهانکاری نویسندگان بدون توجیه مناسب میتواند سوء ظن دیگران را درباره صحت نتایج گزارش شده توسط آنها برانگیزد.
زمانی که محققان به دلایل شخصی از به اشتراک گذاشتن اطلاعاتشان خودداری میکنند، از استانداردهای حرفهای رشته خود تخطی کرده اند. آیا برخی از موسسات این را جرم می دانند؟ یانز اشاره میکند که وب سایت موسسه ملی بهداشت نظر «انحراف قابل توجه از شیوههای پذیرفته شده توسط انجمن تحقیقاتی مربوط» را به عنوان سوء رفتار علمی به رسمیت میشناسد. به همین منوال، تفاهمنامه حمایت از صداقت در پژوهش انگلستان « رفتار یا اقداماتی که قصور از استانداردهای اخلاقی، پژوهش و پژوهشگری مورد لزوم جهت اطمینان از صحت و جامعیت آنها هستند» برابر با سوء رفتار علمی است. با این حال این تعاریف نیز عدم انتشار دادهها را به صراحت تخطی از قانون ندانسته اند. مایکل وایت [Michael White]، زیست شناس در گروه ژنتیک و مرکز علوم ژنوم و سیستمهای زیست شناختی در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن، سنت لوئیس، به درستی به این نکته اشاره دارد که، «اخلاق به اشتراک گذاری در علم تیره و تار است و مجلات و سازمانهای حمیات کننده مالی تا حد زیادی اینکه چه اطلاعاتی و چه وقت به اشتراک گذاشته شوند را به عهده خود دانشمندان گذاشته اند.» این نکات اشاره دارند به آن که وقت تغییر تعاریف و تعمیم سوء رفتار در پژوهش به محرمانه بودن دادهها فرا رسیده است.
مزایای به اشتراک گذاری دادهها بسیار زیادند؛ و از این رو، سرمایه گذاران، نهادها و مجلات باید روی نحوه به اشتراک گذاری دادههای پایان نامه، انواع مقالات و رساله دکترا توافق کرده و خودداری غیر حرفهای از انتشار دادهها را نشانه ای از سوء رفتار در پژوهش به حساب آورند.
پروپوزال بخش مهمی برای شروع پایان نامه می باشد و در واقع وجود راهنمای جامع در طی انجام یک پروژه, تکمیل این بخش ضروری است. هر پژوهشی نیازمند نوشتن پیش نویسی جهت ارائه و شرح روند یک پژوهش می باشد. بنابراین تهیه ی پروپوزال گام اول برای شروع می باشد.
تهیه ی پروپوزال و ضرورت مطالعات در آن
قبل از تهیه ی پروپوزال باید ابتدا مطالعه خوب و مفصلی صورت گیرد تا بتوان موضوع جدید و مناسبی را که محوریت اصلی انجام پروژه را در بر می گیرد انتخاب کرد, بسیاری از دانشجویان دوست دارند در فرصت کوتاه و بدون صرف وقت و زمان لازم پروپوزال خود را به ثمر برسانند ولی آنچه در تهیه و نگارش مهم است صرف زمان و تمرکز داشتن بر روی مطالعه و انتخاب موضوع و همچنین نگارش متن ان می باشد.
هر قدر این بخش سنجیده تر باشد و محتوای پروپوزال منسجم تر باشد در تدوین بخش های اصلی پروژه خود با مشکل کمتری روبرو خواهید شد زیرا الگو و روش مسیر را به درستی تنظیم کرده اید.
این بخش شامل قسمت های مهمی است که برای انجام آن باید دقت کنید. انتخاب موضوع و هدف پروژه بحث ابتدایی برای شروع است بنابراین انتخاب موضوع جهت تهیه ی پروپوزال گام بسیار مهمی است موضوع باید با علاقه مندی دانشجو و براساس موضوعات به روز و جدید تنظیم گردد موضوعات تکراری و غیر قابل تحقیق جز بحث هایی است که به هیچ وجه مورد تایید اساتید مربوطه در دانشگاه ها قرار نخواهد گرفت.
بنابراین انتخاب موضوع درست وسنجیده جزء اولویت اول می باشد, برای انتخاب موضوع باید به دنبال استفاده از منابع و مقالات و تحقیقات حال حاضر در رشته خود باشید و اطلاعات کاملی در مورد آن ها کسب کنید برای این کار می توانید از پشتیبانی استاد راهنما و استاد مشاور مربوطه بهره ببرید. برای این که متوجه شوید موضوع شما تکراری نیست می توانید به سایت ایران داک (پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران) مراجعه و در قسمت پیشینه پژوهش، عنوان انتخابی را سرچ کنید در این قسمت چناچه موضوع شما مشابهت داشته باشد و یا جز موضوعات تکراری باشد که قبلا افرادی روی آن تحقیق کرده باشند به شما اعلام می شود. بعد از انتخاب موضوع باید به شکل مفصل توضیح دهید که علت انتخاب شما برای انجام پروژه چه بوده است و با این تحقیق چه مشکلات و موانعی را رفع خواهید کرد که این قسمت یکی از ضروریاتی است که در تهیه ی پروپوزال باید رعایت شود.
نگارش فرضیه در پروپوزال یعنی حدس وگمان هایی که در هنگام تحلیل آزمون ها در مراحل تهیه ی پایان نامه از آن استفاده می کنیم و روابط بین متغیر ها و پارامترها بر اساس آنها تعریف می شود و بر اساس نتایج حاصل شده با تایید و یا عدم تایید فرضیات مواجه هستیم.
نگارش فرضیه در پروپوزال و نمونه ای از آن
با یک مثال قصد داریم به توجیه بهتر نگارش فرضیه در پروپوزال بپردازیم :
فرض بفرمایید دختران نگرش بهتری نسبت به پسران در درس علوم دارند و ظاهر امر نشان می دهد که بررسی تفاوت 2 گروه در این جا مطرح است. اما محقق در واقع مقصودش این بوده که بین پارامترهای جنسیت و نگرش نسبت به علوم یک ارتباط پیدا کند. در اینجا با استفاده ازطراحی یک آزمون به تحلیل و بررسی پارامترها می پردازیم.
یکی از شرایط لازم, قابل آزمایش بودن در طرح پایان نامه است.
فرضیه ی پروپوزال بایستی بتواند پیوستگی میان پارامترها را مشخص سازد.
وقتی فرضیه ی پروپوزال نقش اساسی را ایفا میکند که بر پایه ی یک نظریه باشد اینگونه است که برای آن دلایل مستند و منطقی وجود خواهد داشت فرضیه هایی که بر پایه ی این اصول هستند دارای ارزش آزمونی می باشند و محقق اطلاعات فراوانی در این زمینه در مراحل تهیه ی پایان نامه خواهد داشت واین اطلاعات موجود نباید با اطلاعات قبلی عدم هماهنگی داشته باشد .
نگارش فرضیه در پروپوزال بایستی دقیق و سلیس و واضح باشد و وقتی فرضیه ی پرپوزال در توصیف یک پروژه دقیق تر و کوتاه تر باشد به سادگی قابل درک خواهد بود و به لحاظ مراحل آزمونی و اجرایی پروپوزال روند ساده تری خواهد داشت.
نگارش فرضیه در پروپوزال از قضاوت و ارزش اخلاقی به دور است و نباید در هنگام استدلال فرضیه به آنها استناد داشت.
فرضیه باید بتواند تا آنچه که در مراحل انجام پروژه یا عملیات در طول این روند پیش بینی می شود را بتواند تعریف کند و هرچه فرضیات ارائه شده تخصصی تر باشد از میزان شواهد تصادفی هم کاسته می شود.